Tư duy ăn xổi...

Là chuyên gia lăn lộn nhiều năm tại Việt Nam, tôi cũng đã chứng kiến trong ngành của mình (tính toán cơ học) rất nhiều điều tương tự với những thực tế về tình trạng giáo dục và đào tạo hiện hành của Việt Nam mà GS. Pierre Darriulat đã phản ánh.

Đơn cử như có lần liên lạc được với một vài cán bộ cao cấp ngành dầu khí, trong những năm 90 là ngành khá thịnh vượng tại Việt Nam, sẵn sàng đầu tư cho việc áp dụng các kỹ thuật hiện đại cho việc thiết kế tính toán các thiết bị thăm dò và khai khác dầu trên biển Đông Nam Á, tôi đề xuất họ sử dụng một phần mềm tính toán sau này trở thành một chương trình vạn năng có giá trị thương mại cao vì có khả năng tính toán thiết kết các cấu trúc phức tạp, đặc biệt xác định độ rung của các dàn khoan trước tải trọng sóng gió. Vì là đồng tác giả của phần mềm đó, tôi có đủ thẩm quyền chuyển giao công nghệ này về Việt Nam với một giá rất rẻ. Nhưng tôi bất ngờ có được câu trả lời là họ chỉ muốn mua phần mềm này với giá thật là cao và đã có ký kết mua ở Singapore – trong khi ở thời buổi ấy Singapore đang học hỏi chúng tôi. Đồng thời, họ cũng không để tâm đến đề nghị chính đáng của tôi với tư cách chuyên gia rằng điều cốt yếu không phải ở việc mua sắm những thiết bị và phầm mềm đắt tiền, mà là đào tạo được những người biết sử dụng và đánh giá các kết quả tính toán. Và tôi ngỡ ngàng chợt hiểu là họ mua để có nhiều hoa hồng chứ không phải để sử dụng một cách hiệu quả trên thực tế.

Thí dụ trên và một số trường hợp khác mà tôi đã được chứng kiến, điển hình cho tư duy ăn xổi của một số cá nhân, tổ chức khoa học trong nước, mà đáng tiếc là đến nay vẫn tồn tại sau gần 30 năm đất nước đổi mới.

Tôi rất đồng ý với GS. Pierre Darriulat, nói ra sự thật là thiết yếu trong tình hình hiện nay. Do vậy các nhà khoa học Việt kiều thành công ở nước ngoài khi về Việt Nam tác nghiệp, nên cố gắng giữ cho mình một tinh thần độc lập, phê phán và phản biện nghiêm túc, kịp thời những sai trái hiện hữu. Chỉ có như thế mới có thể góp phần hữu hiệu vào việc cấp bách là chấn hưng khoa học, giáo dục nước nhà.
-------------------
*Giáo sư danh dự Đại học Liège, Bỉ,

-*-

*-*
Câu chuyện giáo dục: Những câu chuyện có thật về giáo dục đương đại. Bạn có câu chuyện về giáo dục, hãy gửi tới: schoolnetviet2@gmail.com Nếu copy sang trang khác, vui lòng ghi rõ nguồn bài viết hoặc gắn link bài viết.